Doelpolder Noord Yves Adams

Doelpolder Noord

Als compensatie voor Deurganckdok kreeg Doelpolder Noord in 2006 vorm als weidevogelgebied. Met de realisatie van het Sigmaplan vormt het in de toekomst, samen met Doelpolder Midden, één getijdengebied: een kreken- en geulenstelsel met een gecontroleerd gereduceerd getij (GGG). De Vlaamse Regering legde 2025 vast als startdatum voor de realisatie ervan. Ook daarna, zal het gebied als broedgebied voor weidevogels blijven functioneren.

Evaluatie en habitatontwikkeling

Sedert haar inrichting in 2006, groeide Doelpolder uit tot een bastion voor de weidevogels op Linkerscheldeoever. Vogels als Kievit, Scholekster, gevolgd door Grutto en Tureluur, Kluten (door de pionierssituatie), Geoorde Futen, Kokmeeuw en Zwartkopmeeuwen clusterden hier met tientallen samen met hun nesten. In 2010 piekten de broedaantallen. Doelpolder Noord werd een veilige haven voor weidevogels en vormde een erg geslaagde compensatie.
Maar de terugkeer van Vos keerde het tij, met een erg tegenvallend broedseizoen in 2018 als dieptepunt. Dat was niet enkel het gevolg van een laag broedsucces, maar vooral van predatiemijding. 
Naast een optimalisatie van het beheer, was het vooral een elektrische omheining die de negatieve evolutie terug deed kantelen. De laatste jaren stijgen de aantallen opnieuw jaar na jaar, soms tot een hoger niveau dan in 2010 zoals voor Kievit en Scholekster die Doelpolder Noord boven havengebieden of akkers verkiezen. Het herstel van Grutto en Tureluur is trager: zij moeten het hebben van een 'interne recrutering', dankzij hun jongen dus. Sedert 2021 vestigen zich ook Lepelaars in het gebied tussen duizenden broedparen Kok- en Zwartkopmeeuwen. Zelfs een Pijlstaart kwam hier in 2022 en 2023 tot broeden. Op de vlotjes broeden sedert 2019 jaarlijks meer dan 100 broedparen.

Niet enkel op de eilanden, maar ook in de graslanden zelf beginnen vogels te broeden. Het toont aan dat Doelpolder Noord niet opnieuw veiliger is, maar dat vogels dat massaal ook zo aanvoelen.  Doelpolder Noord (met de Brakke Kreek) is terug een paradijs voor weide- en andere watervogels. 

Hydrologie

Twee extreem droge voorjaren (in 2019 en 2020) tonen het belang aan van voldoende waterpartijtjes voor weidevogels. Het waterbeheer moet anticiperen op voorjaarsdroogte of verlies van grondwater voorkomen door het opstuwen van water. Het tijdig rijten van de grachten in functie van de waterhuishouding is belangrijk en gebeurt best voor eind oktober.

Beheer en aanbevelingen

  • Openhouden van het landschap

De openheid van het landschap speelt  een grote rol. Een inhaalbeweging in het beheer is ook voor de toekomst richtinggevend: wilgenopslag en andere houtige vegetatie vermijden we. Begrazing gebeurt best pas na 15 juni: weidevogelgebieden trekken heel wat soorten aan die later broeden (kluut, kleine plevier, zwartkopmeeuw).  Koeien, waterbuffels en konikpaarden helpen de openheid van de graslanden te onderhouden. Bovendien wordt er jaarlijks gemaaid. 

  • Predatiebescherming

Doelpolder Noord was het eerste gebied op de Linkerscheldeoever dat volledig elektrisch omrasterd werd. Het resultaat was verbluffend. Het onderhoud van het raster, het bewaken van het vosvrijblijven van het gebied ... blijven wel een continu werkpunt.
Dit herstel van de openheid van het landschap in combinatie met het beveiligen van het gebied tegen grondpredatoren vormde de sleutel tot het succes.  Niet enkel op de eilanden, maar ook in de graslanden zelf begonnen vogels te broeden. Het toont aan dat Doelpolder Noord niet opnieuw veiliger is, maar dat vogels dat massaal ook zo aanvoelen.  Doelpolder Noord (met de Brakke Kreek) is terug een paradijs voor weide- en andere watervogels.   

  • Ondersteuning beleid

Willen we de werken in het kader van het Sigmaplan voor de Doelpolder effectief kunnen opstarten in 2025, dan starten we best met de voorbereidende studies en procedures, binnen het kader van de afspraken neergelegd in de Verbondstekst.