Schepen van Linkeroever in BKZ Boudewijn Vlegels, Tim Gregoir van Departement MOW, Isha Van Alsenoy van Agentschap Natuur en Bos en Annelies Pede van DMOW openen het buffergebied officieel. — © dvk
2025-04-03
Verrebroek (Beveren) 2 april 2025 – In het havengebied Antwerpen werd het eerste stuk van een nieuw bufferlandschap gerealiseerd. Aan het natuurgebied Drijdijck werd de oude bufferdijk afgebroken en daarna korter bij de haven opnieuw opgebouwd en 3,5 meter opgehoogd. Op de dijk werden drie bomenrijen en een nieuw wandelpad met (picknick-)banken aangelegd. Daarnaast is er een nieuw bufferbekken én werd in de dijk een vleermuisbunker gebouwd. De nieuwe dijk vormt een buffer tussen de polderdorpen en de haven én vergroot het natuurgebied. Vandaag werden de nieuwe dijk en het wandelpad plechtig geopend.
“Deze werken kaderen binnen het bufferlandschap dat de Vlaamse overheid samen met de gemeente Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht langs de hele westelijke kant van de Waaslandhaven zal creëren”, zegt Annick De Ridder, Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport. “Met een kwaliteitsvolle invulling van deze buffer verzoenen we de haven met haar omgeving. Ik ben verheugd met deze eerste realisatie en kijk alvast uit naar de volgende stappen.”
“De geluid- en lichthinder vanuit de haven werd verminderd door de bufferdijk te verhogen tot een hoogte van 14 meter en drie rijen bomen aan te planten”, zegt Boudewijn Vlegels, schepen van stedenbouw, ruimtelijke ordening, woonbeleid, linkeroever, erfgoed Doel en opvolging Ommelandsverbond. “Bovendien genieten wandelaars voortaan van een nieuw aangelegde pad rond natuurgebied Drijdijck. Vanop de dijk heb je een prachtig uitzicht op de omgeving.”
De werken gingen in de zomer van 2023 van start. Eerst werd de vorige banaanvormige dijk afgebroken tot het oorspronkelijke polderbodemniveau. Dat maakt het mogelijk om meer water op te vangen tijdens natte periodes, om verdroging tegen te gaan. Het nieuwe bufferbekken zal niet alleen het hemelwater van de toekomstige Westelijke Ontsluitingsweg van het complex project ‘Realisatie van extra containerbehandelingscapaciteit in het havengebied Antwerpen’ (ECA) bufferen, maar is ook een voortplantingsplaats voor rugstreeppadden. In een deel van het bufferbekken zal rietvegetatie ontwikkeld worden. De nieuwe rechte dijk is 665 meter lang, 50 meter breed én 3,5 meter hoger dan de vorige dijk.
Op de nieuwe dijk werden 350 bomen aangeplant. Er werd gekozen voor de grauwe abeel. Deze snelgroeiende populier past binnen het typische polderlandschap, wordt zo’n 15 tot 20 meter hoog en ontwikkelt een dichte kroonmassa. Op die manier zijn ze ideaal om lichtverstoring tegen te gaan. Op het buitentalud van de nieuwe dijk werden ook meerdere soorten heesters geplant zoals hondsroos, vuilboom en liguster.
Nieuwe bunker voor vleermuizen
In de bufferdijk werd ook een vleermuisbunker geïntegreerd. Deze zit ingebed in een lager gelegen zone bij het bufferbekken, om verstoring door wandelaars te voorkomen. De bufferdijk en bomenrijen langs Drijdijck vormen een belangrijke vliegroute voor vleermuizen, vooral voor de zeer zeldzame meervleermuis. De vleermuisbunker, een initiatief én ontwerp van INBO, in samenwerking met Sweco, is een unieke constructie. Voor het eerst in België werd een schuilplaats voor vleermuizen gebouwd waar de temperatuur en de verluchting kan geregeld worden via schouwen en grondisolatie tussen de grondelementen. De vleermuisbunker maakt deel uit van het soortenbeschermingsprogramma Antwerpse haven van Port of Antwerp-Bruges en Maatschappij Linkerscheldeoever, dat de harmonie tussen de havendynamiek en beschermde diersoorten wil bevorderen. Het havengebied Antwerpen telt meer dan 100 beschermde soorten.
Bufferdijk van Doel tot Verrebroek
Het is de bedoeling om de komende jaren over de hele linker Scheldeoever langs de westelijke zijde van de haven een bufferlandschap over een lengte van 11 km aan te leggen, van Doel in het noorden tot aan het geplande verkeerscomplex Watermolen (Verrebroek) in het zuiden. Zo wordt een barrière gecreëerd tussen de haven en de polder en wordt geluidsoverlast, lichthinder en visuele verstoring opgevangen. De aanleg van het bufferlandschap bestaat uit verschillende deelprojecten waarvan de totale realisatie meerdere jaren in beslag zal nemen. Deze worden gerealiseerd binnen de projecten E34-West en het complex project ECA.
Extra rietmoeras aan Spaans Fort
De realisaties aan de bufferdijk bij Drijdijck liepen gelijk met de inspanningen van Agentschap voor Natuur en Bos om een extra rietpoel te realiseren in het zuiden. Ook daar zijn de investeringen nog niet afgelopen. “Tijdens de maanden augustus en september willen we ook in het Spaans Fort rietmoeras creëren. Op die manier ondersteunen we kwetsbare soorten zoals de blauwborst en de modderkruiper. Verder wil het Agentschap Natuur en Bos nog onder andere zit- en picknickbanken, een vlonderpad en een extra wandelpad aanleggen. Zo blijft de beleving van de natuur gegarandeerd, zonder dat de natuur verstoord wordt”, zegt projectleider Isha Van Alsenoy van het Agentschap voor Natuur en Bos.
De aanvraag voor de omgevingsvergunning loopt momenteel. Het openbaar onderzoek eindigt op 10 april 2025. Meer informatie over dat openbaar onderzoek vind je op www.gemeentebkz.be/bekendmaking-openbaar-onderzoek-over-een-aanvraag-van-omgevingsvergunning-het-agentschap-voor-natuur.